BAB 1 : Pendudukan Jepun di Negara Kita

1.1 Pemerintahan Jepun di Tanah Melayu :

•   Memerintah selama 3 ½ tahun (1942 hingga 1945)
•   Pemerintahan bercorak tentera

KEDATANGAN JEPUN

•     Jepun diperintah oleh Maharaja Mikado Meiji (1868-1912)
•     Melancarkan Pemulihan Meiji
•     Menekankan pemodenan Jepun dan perindustrian
•     Mencontohi negara Barat
•     Jepun meluaskan kuasa di China bertujuan memasarkan hasil industri
•     Dianggap kuasa besar setelah berjaya dalam Perang Rusia-Jepun 1905
•     Berjaya memodenkan Jepun dalam tempoh 30 tahun      

Faktor Perluasan Kuasa Jepun

      i. Faktor Masalah Ekonomi Jepun :

•     Penduduk Jepun bertambah menyebabkan tanah pertanian kurang
•     Jepun perlukan bahan mentah untuk industri seperti petroleum, bijih timah dan getah
•     Jepun perlukan kawasan baru untuk pasaran hasil industri

    ii. Faktor Sekatan Ekonomi :

•     Amerika Syarikat mengenakan sekatan ekonomi kerana Jepun menguasai China
•     China dikuasai Jepun melalui Perang China-Jepun Kedua 1937
•     Jepun bertindak balas menyerang Asia Tenggara untuk membebaskan diri
•     Serangan diketuai Jeneral Tojo
•     Tahun 1936 Jepun dikuasai oleh pemerintahan tentera
•     Tahun 1941 Jeneral Tojo menjadi Perdana Menteri Jepun
•     Beliau berjaya mengusir semua kuasa Barat di Asia Tenggara

Langkah Awal Jepun Untuk Menguasai Tanah Melayu

      i. Melalui Propaganda :

•   Digunakan untuk pengaruhi penduduk tempatan melalui slogan “Asia Untuk Orang Asia” dan “Semangat  Asia”
•     Slogan berunsur anti-penjajah Barat
•     Banyak menonjolkan imej Jepun sebagai pembela negara-negara di Timur
•     Propaganda disiarkan melalui akhbar Jepun The Syonan Times & Fajar Asia

      ii.Rancangan “Kawasan Kesemakmuran Bersama Asia Timur Raya”

•     Strategi yang sangat berkesan
•     Penduduk tempatan tidak menganggap Jepun sebagai penjajah baru menggantikan British

       

Kemaraan Tentera Jepun di Tanah Melayu

      i. Melalui Kawasan Utara di Thailand

•     Tentera Jepun mendarat serentak di Singgora dan Pattani, Thailand pada 8 Disember 1941
•     Tentera terus mara ke Jitra, Kedah
•     Tentera berpecah dua
•     Satu pasukan ke Pulau Pinang dan terus mara ke selatan melalui pesisiran pantai barat
•     Satu pasukan lagi mengikut jalan darat menuju bandar-bandar utama di negeri-negeri pantai barat

      ii. Melalui Kawasan Kota Bharu

•     Tentera Jepun mendarat pada 8 Disember 1941
•     Tentera mara ke selatan mengikut jalan darat di negeri-negeri pantai timur

      iii. Melalui Kawasan Sarawak dan Sabah

•    Tentera Jepun mendarat di Miri dari Cam Ranh, Vietnam pada 16 Disember 1941
•    Berpecah kepada dua pasukan
•    Satu pasukan mara ke Kuching dan Sibu
•    Pasukan kedua mara ke Sabah melalui Labuan dan Sandakan
•    Kemudian mara ke kawasan pesisiran pantai kedua-dua negeri terutama di bandar-bandar besar
•    Tiada tentangan sengit terhadap kemaraan tentera Jepun di Sarawak dan Sabah

Cara Kemaraan Tentera Jepun

    i. Menggunakan kapal terbang perang

•    Digunakan tentera Jepun untuk menyerang tentera British di Tanah Melayu
•    Kapal ini sebagai pelindung kepada tentera darat Jepun

      ii.Menggunakan kereta kebal penggempur

•    Berjaya memaksa tentera British berundur
•    Jepun menggunakan kereta kebal kecil dan ringan yang lebih mudah dikendalikan

    iii. Menggunakan bot

•    Bot digunakan untuk mendaratkan tenteranya dari kapal perang yang sukar berlabuh di pantai

   iv. Menggunakan basikal

•    Tujuan mempercepatkan perjalanan tanpa disedari pihak British
•    Basikal mudah untuk melalui jalan sempit

Kesan Kemaraan Tentera Jepun di Tanah Melayu

    i. Jepun menguasai Tanah Melayu

•    Tentera Jepun berjaya kuasai Tanah Melayu dalam masa 10 minggu
•    Pada 15 Februari 1942 Tanah Melayu dan Singapura jatuh ke tangan Jepun
•   Leftenan Jeneral A.E.Percival menyerah diri kepada Leftenan Jeneral Yamashita Tomoyuki (dikenali “Harimau Malaya”) di Singapura
•    Jepun gunakan strategi peperangan yang baik terutama kegiatan perisikan Jepun yang berkesan

    ii. Banyak berlaku kemusnahan

•    Kemusnahan berlaku pada infrastruktur, ekonomi dan bangunan
•    British gunakan taktik “bumi hangus”
•    British memusnahkan jambatan, jalan kereta api, jalan raya, ladang-ladang dan kawasan perlombongan
•    Tujuannya untuk melengah-lengahkan kemaraan tentera Jepun dan melumpuhkan ekonomi
•   Contoh kemusnahan ialah Jambatan Guillemard di Kuala Krai, Kelantan dan Bangunan  Muzium Selangor
•    Di Sarawak, British membakar telaga minyak di Miri dan memusnahkan dokumen-dokumen kerajaan

      iii. Jepun gagal menguasai bahan mentah Tanah Melayu

•    Tindakan British berjaya menggagalkan usaha Jepun untuk menguasai bahan mentah negara

      iv. Kelemahan tentera British di Tanah Melayu

• Tentera British yang terdiri daripada askar-askar India-Gurkha, Australia dan British tidak mampu menyekat kemaraan tentera Jepun
• Tentera British tidak berhasrat untuk mempertahankan Tanah Melayu dengan bersungguh-sungguh kecuali Singapura
• British tumpukan perhatian untuk pertahankan negara Britain daripada serangan tentera Paksi di Eropah
• Rejimen Askar Melayu pimpinan Leftenan Adnan berjuang bermati-matian mempertahankan Tanah Melayu

Faktor Kejayaan Jepun Mengalahkan British di Tanah Melayu

      i. Perancangan awal perang

•    Jepun menggunakan propaganda untuk memenangi hati dan mendapatkan kerjasama penduduk Tanah Melayu
•    Jepun menjalankan aktiviti perisikan di Tanah Melayu bagi mendapatkan maklumat untuk memudahkan serangan

      ii. Kelengkapan perang tentera Jepun

•     Jepun menggunakan banyak kapal terbang pejuang moden seperti “Zero Fighter”
•     Jepun menggunakan kereta kebal yangsesuai dengan keadaan muka bumi Tanah Melayu

      iii. Semangat tentera Jepun

•     Tentera Jepun berjuang untuk kemegahan negara mereka
•     Tentera Jepun rela mati demi Maharaja Jepun
•     Tentera Jepun berpengalaman kerana pernah terlibat dalam Perang China-Jepun

      iv. Taktik serangan Jepun

•     Jepun memusnahkan Pearl Harbour di Hawaii yang menjadi pangkalan utama tentera Amerika Syarikat di Asia Pasifik pada 7 Disember 1941
•   Jepun memulakan serangan dari utara tanah Melayu kerana pertahanan utama British tertumpu di Singapura

      v. Kelemahan tentera British

• Tentera British tidak bersedia untuk menghadapi serangan Jepun kerana lebih menumpukan peperangan     di Eropah
• Tentera British kurang latihan dan kekurangan peralatan perang
• Askar India yang berkhidmat dengan tentera British telah berubah sikap menjadi anti-British
• Tumpuan pertahanan British hanya di Singapura

      vi. Pakatan Jepun-Thailand

• Thailand memberikan laluan kepada tentera Jepun mendaratkan tenteranya dan sebagai balasan Jepun tidak menyerang Thailand
• Jepun berjanji menyerahkan Kelantan, Terengganu, Kedah dan Perlis kepada Thailand

      vii. Peranan Kesatuan Melayu Muda (KMM)

•     KMM membantu menyebarkan propaganda Jepun kepada orang Melayu
•     KMM memberi maklumat perisikan tentang Tanah Melayu
•     KMM menjadi penunjuk arah semasa kemaraan Jepun

DASAR PEMERINTAHAN JEPUN DI TANAH MELAYU

a. Pentadbiran Jepun di Tanah Melayu

•     Pemerintahan bercorak tentera di Tanah Melayu, Sarawak dan Sabah
•     Tanah Melayu dikenali sebagai Malai Baru (Melayu Baru)
•     Singapura dikenalisebagai Syonan (Cahaya Selatan)
•     Pentadbiran Singapura diasingkan daripada Tanah Melayu
•     Pentadbiran Jepun di Tanah Melayu terbahagi dua iaitu pentadbiran pusat dan pentadbiran wilayah

i. Pentadbiran Pusat

•    Jepun gabungkan Tanah Melayu dengan Sumatera di bawah pentadbiran pusat
•    Diketuai Pengarah Agung berpusat di Singapura
•    Dibantu oleh Mahkamah, Biro Pentadbiran dan Majlis Pusat
•    Sarawak, Sabah dan Brunei digabungkan di bawah pentadbiran Borneo Utara
•    Diketuai oleh Gabenor Jeneral di Kuching

ii. Pentadbiran Wilayah

•    Di bawah pentadbiran pusat yang terdiri daripada negeri-negeri
•    Setiap wilayah diketuai Gabenor Wilayah
•   Negeri Kedah, Perlis, Kelantan dan Terengganu diberikan kepada Thailand sebagai menghargai kerjasama
•    Sarawak dibahagikan kepada tiga wilayah (Kuching, Sibu & Miri)
•    Sabah kepada dua wilayah (Jesselton & Sandakan)
•    Setiap wilayah diketuai seorang Gabenor Wilayah
•    Diperingkat daerah pentadbiran sama dengan pentadbiran British
•    Mempunyai Residen, Pegawai Daerah (15 buah daerah) & Ketua Tempatan

b. Dasar Pentadbiran Jepun di Tanah Melayu

•    Jepun perkenalkan pelbagai dasar
•    Dasar Jepun sering berubah mengikut kepentingan
•    Kebajikan penduduk tidak dijaga
•    Penduduk tiada hak bersuara
•    Setiap dasar Jepun mempunyai muslihat tertentu
•    Apabila Jepun sedar akan kalah dalam Perang Dunia II barulah Jepun membuat dasar yang memberi kebaikan kepada penduduk
•    Tujuan untuk mendapat sokongan penduduk tempatan supaya tidak kembali menyokong British
•    Dasar pemerintahan boleh dilihat dalam aspek politik, ekonomi & sosial

i. Politik

•    Sultan tidak lagi menjadi pemerintah negeri
•    Sultan hanya menjadi ketua agama Islam & adat istiadat Melayu sahaja
•    Sultan diberi elaun seperti semasa pemerintahan British
•    Tanah Melayu dijadikan tanah jajahan Jepun
•    Majlis Agama Islam hanya ditubuhkan apabila Jepun hampir kalah

ii. Ekonomi

•    Ekonomi Tanah Melayu dieksploit untuk kegiatan perindustrian & membiayai peperangan
•    Mata wang Jepun diperkenalkan
•    Ekonomi sara diri untuk pengeluaran makanan harian digalakkan
•    Catuan makanan dilaksanakan untuk mengatasi kekurangan bahan keperluan harian
•    Layanan istimewa diberikan kepada  kaisha (syarikat Jepun)

iii. Sosial

•    Sekolah Inggeris & Cina ditutup bagi menghapuskan pengaruh Barat & China
•    Kesetiaan penduduk Tanah Melayu ditumpukan kepada Maharaja Jepun
•    Lagu Kebangsaan Jepun iaitu Kimigayo dinyanyikan pada setiap pagi di sekolah
•    Bahasa Jepun atau Nippon-go menjadi bahasa pengantar di sekolah
•    Satu ruangan khas belajar bahasa Jepun dimuatkan dalam akhbar Fajar Asia
•    Rakyat diwajibkan belajar bahasa Jepun
•    Cuti sempena hari-hari perayaan negara Jepun diperkenalkan
•    Orang Melayu dilayan lebih baik untuk mendapatkan sokongan pemerintahan
•    Orang Cina dilayan kasar kerana menyokong kerajaan China dalam Perang China_Jepun
•    Orang India dilayan baik kerana Jepun inginkan kerjasama mereka bagi mengusir British di India

Contoh Dasar Penjepunan

•    Stesen Kereta Api Tanjong Pagar diberi nama baru iaitu Stesen Kereta Api Syonan
•    Persatuan Perdagangan perlu menggunakan bahasa Jepun iaitu Shonan Shokai
•    Budaya Jepun diiklankan dalam  akhbar
•    Murid sekolah dan kakitangan kerajaan dipaksa menyanyikan lagu kebangsaan Jepun  Kimigayo

REAKSI PENDUDUK

i. Reaksi Orang Melayu

Reaksi Peringkat Awal

•    Sebahagian besar tidak menentang
•    Mereka mengalu-alukan kedatangan Jepun
•    Terpengaruh dengan slogan Jepun “Asia Untuk Orang Asia” dan rancangan “Kawasan Kesemakmuran Bersama Asia Timur Raya”
•    Orang Melayu diberi layanan baik oleh tentera Jepun
•    KMM pimpinan Ibrahim Haji Yaacob mengadakan pakatan sulit dengan Jepun
•    Tujuan supaya Tanah Melayu mendapat kemerdekaan

Reaksi Selepas Jepun Menguasai Tanah Melayu

•    Sokongan orang Melayu tidak kekal lama
•    Jepun memerintah secara tentera
•    Dasar pemerintahan Jepun menyusahkan rakyat
•    Slogan Jepun hanya muslihat untuk menguasai Tanah Melayu
•    Tanah Melayu tidak diberi kemerdekaan seperti dijanjikan
•    Status Tanah Melayu berubah menjadi tanah jajahan
•    Negeri-Negeri Melayu Utara diserahkan kepada Thailand sebagai balasan kerjasama
•    Di peringkat awal Jepun tidak mengiktiraf kedudukan raja-raja Melayu
•    KMM dibubarkan oleh Jepun
•    Tentera Jepun mula kejam terhadap sesiapa sahaja yang dianggap pesalah

ii. Reaksi Orang Cina

•    Banyak dipengaruhi Perang China-Jepun 1937
•    Terlibat dengan gerakan anti-Jepun
•    Mereka memulaukan barangan Jepun & memungut derma untuk membantu Negara China
•    Pemuda Cina ramai yang balik ke China menyertai perang menentang Jepun
•    Kesannya – apabila Jepun menguasai Tanah Melayu orang Cina dilayan kasar & dibunuh tentera Jepun
•    Ada juga orang Cina menyokong Jepun untuk menjaga kepentingan perniagaan & keselamatan nyawa mereka

iii. Reaksi Orang India

•    Mendapat layanan baik daripada Jepun
•    Tujuan Jepun untuk mendapat kerjasama orang India mengusir British di India
•    Orang India diseru bersatu padu untuk tujuan tersebut
•    Jepun berjaya mempengaruhi orang India dalam tentera British supaya berpaling tadah & bekerjasama dengan Jepun
•    Sebahagian besar orang India menyertai Tentera Kebangsaan India & menubuhkan Liga Kemerdekaan India hasil dorongan Jepun

Reaksi Penduduk Terhadap Dasar Kejam Jepun di Tanah Melayu

•    Muncul gerakan anti-Jepun di Tanah Melayu, Sabah & Sarawak
•    Bergerak secara gerila untuk menentang Jepun
•    Mendapat kerjasama daripada tentera Bersekutu khususnya British

Gerakan Anti-Jepun di Tanah Melayu

i. Malayan People’s Anti Japanese Army (MPAJA)

•    Ditubuhkan oleh Parti Komunis Malaya (PKM)
•    Bekerjasama dengan British untuk mendapat bantuan kewangan, latihan ketenteraan & senjata
•    Menggunakan taktik perang gerila

ii. Force 136

•    Ditubuhkan tentera Bersekutu di Pahang, Johor & Kedah untuk menentang Jepun di Tanah Melayu
•    Anggotanya mendapat latihan daripada tentera Bersekutu di Sri Lanka
•    Mereka terdiri daripada pegawai-pegawai tadbir Melayu

iii. Askar Melayu Setia (AMS)

•    Melancarkan perang gerila
•    Bekerjasama & mendapat bantuan daripada Force 136

iv. Pasukan Wataniah Pahang

•    Sultan Pahang (Sultan Abu Bakar) sebagai Pemerintah Kehormat
•    Diketuai oleh Yeop Mahidin
•    Berhubungan baik dengan pasukan Force 136

v. Gerila Kinabalu

•    Pimpinan Albert Kwok
•    Melancarkan pemberontakan Double Tenth tetapi gagal

vi. Pasukan Gerila Datu Mustapha

•    Menjalankan penentangan di Kudat

vii. Pasukan Gerila di Sandakan

•    Menjalankan penentangan di Sandakan

viii. Penentangan di Pesisir Pantai Sarawak

•    Menjalankan gerakan membantu tentera Bersekutu mengusir tentera Jepun

Jepun di Ambang Kekalahan

• Tahun 1945 tentera Bersekutu mendesak Jepun menyerah diri
• Jepun enggan
• Pada 9 Ogos 1945 tentera Bersekutu menggugurkan bom atom di di Hiroshima & Nagasaki
• 15 Ogos 1945 Jepun terpaksa menyerah kalah tanpa syarat
• Jeneral Seishiro Itagaki iaitu ketua tentera Jepun di Tanah Melayu menyerah diri kepada tentera Bersekutu di Majlis Perbandaran Singapura
• Tentera Bersekutu diwakili Laksamana Louis Mountbatten
• Pada 10 September 1945  pemerintah tertinggi tentera Jepun ke-37 di wilayah Borneo Masao Baba menyerah kalah di Surender Point, Labuan